LGS Türkçe Deneme Sınavı Çöz 7
Aşağıda bazı kelimelerin anlamları ve bu kelimelerin bu anlamda kullanıldıkları cümleler verilmiştir. Bu kelimeleri cümlelerin içinden bularak bulmacanın satırlarına yazınız.
ANLAMLAR
Soldan Sağa
1. Bir işi sağlamak veya bozmak için girişilen gizli çalışma.
2. Bir konuyu yazılı veya sözlü olarak açıklamaya yarayan kelime dizisi.
3. Önemli, yararlı, değerli şey.
CÜMLELER
• Devlet; tarih, kültür ve tabiat varlıklarının korunmasını sağlar.
• Hiçbir zaman onların oyununa kanmış değildir.
• Bu yazıda çoğu türküde rastladığımız basmakalıp sözler vardır.
Buna göre bulmacanın 3. sütununda yer alan harfler aşağıdakilerden hangisidir?
Müşteri: Beyefendi, oğluma para göndermek istiyorum ama bunu nasıl yapacağımı bilmiyorum. Bana yardımcı olur musunuz?
Banka Görevlisi: Tabii ki hanımefendi, ilk önce “Gişe İşlemleri” tuşuna basarak sıra alınız. Sonra gişeye gidiniz. Oğlunuzun hesap numarasına göndermek istediğiniz parayı makbuz karşılığı yatırınız.
Bu karşılıklı konuşmada, banka görevlisinin yaşlı kadına yardımcı olma sürecini aşağıdaki kavramlardan hangisi anlatır?
Yönlendirme | |
Onaylama | |
Değerlendirme | |
İnceleme |
Aşağıdaki afişlerin hangisinde bir öneri gerekçesiyle birlikte verilmiştir?
çevirmek
1. -i Bir şeyin yönünü değiştirmek:
"Nefes nefese koşan anneme, başını çevirmeden cevap verdi." - Yusuf Ziya Ortaç
2. -i Öteki yüzünü görünür duruma getirmek:
"Sermet defterinin yapraklarını çeviriyordu." - Ömer Seyfettin
3. -i Döndürerek hareket ettirmek:
"Resimleri albüme yapıştırırken kocası da radyonun düğmesini çevirdi" - Sait Faik Abasıyanık
4. -i Yönetmek, idare etmek:
"Eteği belinde, bütün evi o çeviriyor." - Haldun Taner
5. nesnesiz Durdurmak:
Taksi çevirmek.
6. -i Yolundan alıkoymak, yoldan döndürmek:
Arkadaşı bizi çevirip evine götürdü.
7. -i Geri göndermek:
Kendisine yollanan parayı çevirmiş.
8. -i Bir giyeceği söküp iç yzünü dışa getirmek.
Yukarıda “çevirmek” sözcüğünün çeşitli anlamları verilmiştir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çevirmek" sözcüğü bu anlamlarından herhangi biriyle kullanılmamıştır?
Tatil köyündeki evini pansiyona çevirdi. | |
Bütün çiftliği o çeviriyor yine de kimseden yardım istemiyordu. | |
Koyu renkli elbisesini tersini çevirip ipe astı. | |
Polis arabayı çevirerek şehre girişine izin vermedi. |
Hayatımı deneme kitabı yazarak kazanıyorum. Son kitabıma da yeni başladım. Hem ilerisi için de “Ne yazacağım?” diye bir endişem yok doğrusu. Çünkü dövülecek nice demirlerim var ocakta. İçim çok rahat.
Bu parçanın tamamı dikkate alındığında yazar, altı çizili cümleyle aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
Yazılmaya değer haberlerle ilgilendiğini | |
Kafasında, işlenecek fikirlerin bulunduğunu | |
Kütüphanesinde okunacak kitapların yer aldığını | |
Yazılarında öne sürdüğü düşünceleri kanıtlayabildiğini |
Aşağıda, Bilgin Adalı’nın “Uzaylılar Geliyor” adlı bilim kurgu kitabının içindekiler kısmından bazı bölüm başlıkları verilmiştir.
Buna göre aşağıda kitabın bölümlerinden alınan parçalar ile verilen başlıklar eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır?
Sıradan bir nisan günüydü. Yeryüzünün kuzey yarım küresi yaza, güney yarım küresi ise kışa hazırlanıyordu. Kuzey yarım kürede doğa, birbirinden renkli sayısız çiçekle bezenmişti. Güney yarım kürede ise kara kışın habercisi kara bulutlar gökyüzünü kaplamaya başlamıştı. Hepimizin yakından bildiği çevre kirliliği, atmosferin aşırı ısınması, çeşitli bölgelerde çekilen açlık, su sıkıntısı gibi sorunlarla boğuşulurken televizyon kanallarından yayınlanan bir haber tüm dünyayı yerinden oynattı. Dünyaya doğru ilerlemekte olan çok sayıda uzay cisimleri belirlenmişti. | |
Barışçıl bir ilişki kurulmuştu artık uzaylılarla. İyi de bundan sonra ne olacaktı? “Onlara bir temsilci yollamalıyız.” dedi Bilgin Amca. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu oy birliğiyle bu temsilcinin Bilgin Amca olmasına karar verdiyse de o karşı çıktı buna. Kısa bir oylamadan sonra Berk Yüzbaşı ile Doğay’ın bir uzay mekiğiyle Ay’a, Ay’ın karanlık tarafına üs kurmuş olan uzaylılara elçi olarak gönderilmesine karar verildi. | |
Toplantıya ara verildiğinde Doğay ve Akita bilgisayarlarını kapatıp bu ciddi soruna çözüm getirebilecek konuları tartışmaya başladılar. Bir çözüme ulaşamadıklarını gürünce tartışmayı bıraktılar. “Gel sana kenti gezdireyim.” dedi Akita. Burası her yanı ağaçlar, çiçekler, parklarla süslü büyük bir kentti. Kent içi ulaşım yer altındaki hızlı trenlerle ya da yerçekimini yok eden özel bir sistemle donatılmış küçük hava araçlarıyla gerçekleştiriliyordu. | |
Tıpkı günümüzde insanların yaptığı gibi uzaylılar da binlerce yıldır evrenin dört bucağını gözlemleyip ilişki kurabilecekleri başka bir zeki canlıların olup olmadığını araştırmaktaydılar. Sonunda 3 bin yıl kadar önce Güneş Sistemi’ni ve Dünya’yı bulmuşlardı. Bu buluş büyük bir sevinç kaynağı olmuştu onlar için. Ama dünya üzerindeki uygarlıklar henüz ilkeldi. Zaman içinde dünya uygarlıkları hızla gelişiyordu; ama bir yandan da büyük savaşlar yaşanıyordu. Oysa uzaylıların kendi gezegenlerinde savaşlar çok uzun zaman öncesinde kalmıştı. Ordular kaldırılmış, silahlar yok edilmişti. |
Öznel anlatım, kişisel görüşler içerir. Nesnel anlatım ise kişisel görüşlerden uzak, kanıtlanabilir yargılarla oluşturulur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki medya metinlerinin hangisinde öznel bir anlatıma başvurulmuştur?
Son dönemlerde yapay zekâ üzerine çalışmalar artmaya başladı. Yapay zekâ sistemlerinin yine de istenen düzeye erişemediğini düşünüyor, bunu da teknik imkânsızlıklardan ziyade insan beyninin tam olarak anlaşılamamış olmasına bağlıyorum. Beyinle ilgili daha derin araştırmalar yapılmadan yapay zekâ konusunda gelişme sağlanamayacaktır. | |
RoboGait, yürüme yeteneğinin tekrar kazanılması ve geliştirilmesi için kullanılan robot destekli bir yürüyüş rehabilitasyon sistemidir. Bu sistemle, yürüme zorluğu çeken hastaların bir askı yardımıyla yürüyüş bandı üzerinde, doğal yürüyüş biçimine uyarak yürümesi sağlanıyor. | |
Kafkas Üniversitesinde yapılan bir araştırmaya göre Türkiye’de 193 çeşit peynir üretiliyor. Üretilen toplam peynir miktarının yaklaşık %96’sı inek sütünden elde ediliyor. Türkiye’de en çok tüketilen peynir çeşidi ise beyaz peynir. | |
Bir teleskobun ne kadar kuvvetli olduğu aynasının çapı, bir diğer deyişle teleskobun açıklığı ile belirlenir. Bir teleskop, çapı ne kadar büyükse o kadar güçlüdür yani sönük gök cisimlerinin bile detaylı görüntüsünü oluşturabilir. |
• İsminin ne anlama geldiği
• Gelir kaynağı
• Coğrafi konumu
• Halk arasında nasıl anıldığı
Aşağıda tanıtılan şehirlerin hangisinde bu bilgilerin tümüne yer verilmiştir?
Endonezya’nın başkenti ve en büyük şehri olan Cakarta’nın diğer adı Big Durian’dır. Cakarta; kendine has iklimi, bitki örtüsü ve doğal güzellikleri sayesinde seyahatiniz boyunca sıkılmayacağınız bir şehirdir. Monas, Ancol Rüya Parkı, Endonezya Minyatür Parkı şehirde gezilecek yerler arasındadır. | |
Bir Güney Asya ülkesi olan Bangladeş’in başkenti Dakka, dünyanın en fazla nüfusa sahip yedinci şehridir. Çok kalabalık olduğu için şehirde “bisiklet taksi” uygulaması yaygındır. Halk arasında “camiler şehri” olarak bilinir. Sıcak, yağışlı ve nemli bir iklimi vardır. | |
İskenderiye, beş milyonu aşan nüfusuyla Mısır’ın Akdeniz kıyısındaki büyük şehirlerindendir. Önemli bir sanayi bölgesi olan İskenderiye, ülkenin dış ticaretinin büyük bir bölümünü karşılar. İsmini Makedonya Kralı İskender’den almıştır. | |
Kuzey Afrika’nın batısında, Fas’ın orta kısmında yer alan Marakeş’in kelime anlamı “Tanrı’nın ülkesi”dir. Toprağının kızıl renkli olmasından dolayı bölgede yaşayanlar ona “kızıl şehir” demektedir. Marakeş, dünyanın en çok tercih edilen turizm merkezlerinden biri olduğu için ülke ekonomisine büyük katkı sağlar. |
Açelya, kış aylarında açan ve gösterişli çiçekleriyle salonları süsleyen bir bitkidir. Bu güzel bitki, serin yerlerde ve gölgede durmalıdır. Toprağı devamlı ıslak olmalıdır. Bakımında kullanılacak suyun kireçsiz, mümkünse yağmur suyu olması bitkiye yararlıdır. Günde birkaç kez yapraklarına su püskürtülmelidir. Eğer açelyanızın canlılığını korumasını istiyorsanız bu dediklerimi göz ardı etmeyin.
Sema eve bir açelya aldı. Ancak açelya kısa bir süre sonra soldu.
Bahçıvanın önerilerine göre, Sema’nın açelyaya bakarken yaptıklarından hangisi onun solmasına neden olmuştur?
Yağmur suyuyla sulaması | |
Sürekli sıcak ortamda bulundurması | |
Toprağının yaş olmasına özen göstermesi | |
Güneş ışığından uzak tutması |
Zeytin
Her dem yeşil, uzun ömürlü ve kısa ya da orta boylu bir ağaçtır. Yaprakları şerit şeklindedir. Nisan-mayıs aylarında beyaz çiçekler açar. Ekim-ocak aylarında küçük meyveleri olgunlaşır. İlk başta yeşil olan meyvelerinin rengi zamanla siyaha dönüşür. Meyveleri yenir. Meyvelerinden yağ elde edilir. Ege, Akdeniz, Marmara Bölgelerinde ve az miktarda da Artvin-Çoruh civarında yetişir.
Kızılcık
Yaprak döken kısa boylu bir ağaçtır. Yaprakları elips biçimindedir. Mayıs ayında sarı çiçekler açar. Ardından yumurta şeklinde, küçük meyveler verir. İlk başta yeşil olan meyvelerinin rengi zamanla kırmızıya dönüşür. Meyvesinden marmelat yapılır. Ülkemizin hemen her yerinde yetişir.
Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi her iki ağaçta da aynıdır?
Çiçek açma mevsimleri | |
Yetiştikleri yerler | |
Yapraklarının biçimleri | |
Meyvelerinden elde edilen ürünler |
Bu görsele getirilebilecek en uygun başlık aşağıdakilerden hangisidir?
İnsanların Gıda Saklama Koşullarına İlişkin Görüşleri | |
Müşterilerin Alışveriş Tercihlerini Belirleyen Faktörlerin Sıklığı | |
Tüketicilerin Gıda Tasarrufu Konusundaki Davranış Dağılımı | |
Tüketicilerin Toplam Harcamalarında Gıda Ürünlerinin Oranı |
Aralarında ilgi bulunan iki şeyden zayıf olanın güçlü olandan yola çıkılarak anlatılmasına “benzetme”, insana ait bir özelliğin insan dışı bir varlığa verilmesine “kişileştirme”, insan dışında bir varlığın bir şeyler söylemesine “konuşturma”, bir varlık, durum ya da olayın olduğundan daha büyük ya da küçük gösterilerek anlatmasına ise “abartma” denir.
Buna göre,
Ey ıhlamurların çınarlarla söyleştiği bahçe
Geç okudum yapraklarının açık defterini
Senin bağışınmış gövdemde çiçeklenen hayat
Senmişsin sonsuzluğu canımdan taşıran aşk
Dizelerinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmamıştır?
Benzetme | |
Kişileştirme | |
Abartma | |
Konuşturma |
Ali Bey her gün yürüyüş yapmaktadır. Yaptığı yürüyüşlerde kaç adım attığını öğrenmek için cep telefonuna bir uygulama yüklemiştir. Bu uygulamada salı, çarşamba ve perşembe günleri şu uyarılar çıkmaktadır:
Salı : Bugün düne göre daha az sayıda adım attınız.
Çarşamba : Bugün düne göre daha fazla sayıda adım attınız.
Perşembe : Bugün düne göre daha az sayıda adım attınız.
Bu bilgilere göre Ali Bey’in atmış olduğu adım sayılarını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisidir?
Ateş Çiçeği : Yarı gölge yerlerde iri ve gösterişli açar. Güneş altında iyi bir gelişme göstermez, gölgede ise çiçek açmaz. Nisan sonundan aralık ayına kadar çiçekli kalabilir. İsmiyle uyumlu olan renkleriyle büyüleyici bir görüntü oluşturur.
Begonya: Begonyanın her türü, yarı gölge bitkisidir. Hatta yarı gölgeden bile daha az çok hafif güneş alması yeterlidir. Nisan ayından ekim sonuna kadar çiçek açar. Güneşi sevmeyen bir canlıdır. Sarı çiçekleri pembe yapraklarıyla hoş bir uyum içerisinde güzel bir görüntü sağlar.
Kadife: Kadifenin bütün çeşitleri bol güneş sever en dayanıklı mevsimlik bitkilerdendir. Kendine özgü bir kokusu ve güneş gibi rengi olan çeşitleri vardır. Kasım ortalarına kadar gayet sağlıklı kalır.
Kedi Tırnağı: Çiçekleri gündüz açıp gün batınca ölür. Ertesi gün başka bir çiçek açar ve yaz boyunca böyle devam eder. Suyu sever ve aralık ortasına kadar dayanır. Rengârenk görüntüleri iç açıcı etkiye sahiptir.
Bir apartmanda yaşayan dört komşu kadın yetiştirmek istedikleri çiçeklerle ilgili şunlardan bahsetmişlerdir:
Hanife :Evim yeteri kadar güneş almadığı için bol güneş isteyen bir çiçek yetiştiremem. İlkbahardan sonbahar ortalarına kadar canlı kalması tercihimdir.
Nazifi : İlkbaharda açıp kışa kadar ölmeyen, güneşi fazla sevmeyen bir çiçek yetiştirmek istiyorum.
Kadriye :Bazı çiçekler kısa ömürlü oluyor her gün yenileniyor. Ben de yaz süresince balkonumda böyle çiçekler görmek istiyorum.
Hatice :Biliyorsunuz benim balkon bol güneş alıyor. Güneş isteyen çiçekler benim balkonumda uzun süre canlı kalabiliyor.
Bunlara göre dört kadının yetiştirebileceği çiçekler hangisinde verilmiştir?
Koronavirüs ile ilgili konuşulanları takip etmek isteyen Mehmet, babasının masaya bıraktığı gazeteyi alır ve şunları okur: "Çin’de ortaya çıkan ve dünya gündemini oldukça meşgul eden 'Koronavirüs' hızla ve kolayca yayılabilmesi sebebiyle kısa sürede birçok insanı etkisi altına aldı. Bütün dünyanın konuşmasına karşın Koronavirüs’ün ne olduğu ve nasıl yayıldığı çoğu kişi tarafından bilinmiyor. Çin’den sonra dünyanın farklı yerlerinde de yayılmaya başlayan virüs için yapılan ilaç denemelerinde, bazı ilaçlara hastaların iyi tepkiler verdiği gözlendi.” Gazeteyi bir kenara koyan Mehmet aslında bilimsel, nesnel bir yazı okumak istediğini düşünerek dergilere göz atmaya başlar.
Buna göre Mehmet hangi metin türünde bir yazı okumak istemektedir?
Deneme | |
Fıkra | |
Roman | |
Makale |
“Dedesinin elini öptü.” cümlesinde “öptü” sözcüğü çekimli fiildir ve cümlenin yüklemidir. “Dedesinin öpülesi ellerini hatırladı.” cümlesinde ise “öpülesi” sözcüğü fiil anlamını korumakla birlikte kendisinde sonra gelen ismi nitelediği için sıfat-fiildir
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde sıfat fiil kullanılmıştır
Meyvesiz ağaca kimse taş atmaz. | |
Menfaatleri için küçülmeyen insan büyüktür | |
Hayat ancak yaşayarak tecrübe edilir | |
Öğrenmenin sınırlarını genellikle kendiniz koyarsınız |
Aşağıda büyük harflerin kullanıldığı yerlerle ilgili bazı kurallar verilmiştir:
• Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, semt vb.) büyük harfle başlar.
• Uyarı: Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde vb. sözcükler küçük harfle başlar.
• Yer adlarındaki ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler büyük harfle başlar.
• Yer, millet ve kişi adlarıyla kurulan birleşik kelimelerde sadece özel adlar büyük harfle başlar.
Bu kurallara göre,
I. Dedem, geçen yıl bana bembeyaz bir Van kedisi almıştı.
II. Türkiye’nin en önemli ulaşım noktalarından biri de Zigana geçididir.
III. Marmaris’te bulunan Selimiye Köyü ziyaretçi akınına uğruyor.
IV. Yarın akşam İç Anadolu’nun kuzey kesimlerinde yağış bekleniyor.
cümlelerinden hangilerinde yazım yanlışı yapılmıştır?
I ve II | |
I ve IV | |
II ve III | |
III ve IV |
Kısa çizginin kullanım alanlarından bazıları şunlardır:
• İsim yapma eklerinin başına, fiil yapma eklerinin başına ve sonuna konur.
• Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur.
• Kelimelerin kökleri, gövdeleri ve eklerini birbirinden ayırmak için kullanılır.
• Arasında, ve, ile, ila, ...-den ...-e anlamlarını vermek için kelimeler veya sayılar arasında kullanılır.
• Heceleri göstermek için kullanılır.
• Sıfırdan küçük değerleri göstermek için kullanılır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisi yazan kurallardan birini örneklemez?
"Kitap" sözcüğü "-cı" ekini alarak yeni anlam kazanmıştır. | |
Öğretmen negatif tam sayıları anlatırken zemin altındaki 3. katın -3 olduğunu söyledi. | |
Benim en güzel yıllarımın geçtiği şehirde -İzmir'de- pek çok akrabam var. | |
Ankara-Konya yolunun ikinci kilometresinde kaza meydana gelmiş |
Türkçe cümle yapısında ögeler genel olarak özne başta, yüklem sonda, tamlayıcılar (nesne, dolaylı tümleç, zarf tümleci) ise özne ve yüklemin arasında yer alacak şekilde sıralanır. Cümlelerde bütün ögeler bulunmayabilir. Ayrıca cümlede yer alan ögelerin yerleri sabit değildir. Anlatıcının vurgu ve ahengi sağlama gibi isteklerine bağlı olarak ögeler, cümle içinde farklı şekilde sıralanabilir. Cümlede yer alan ögeler ve bu ögelerin sıralanışına “öge dizilişi” denir.
Aşağıdaki cümlelerden hangisinin öge dizilişi diğerlerinden farklıdır?
Suç, insanın kendine karşı işlediği bir hatadır. | |
On üçüncü kavram, özgürlük hakkındadır. | |
Istırap, idraki bürüyen kabuğun çatlamasıdır. | |
İnsan, kendi hazinelerini ölçemez. |
Günde 7 saat dersi olan Elif; pazartesi günü Türkçe, matematik, İngilizce, sosyal bilgiler, müzik ve fen bilimleri dersine girecektir. Bu derslerle ilgili bilinenler şunlardır:
• Türkçe dersi iki saat ve art ardadır, diğer dersler birer saattir.
• Müzik dersi ikinci saattir.
• İngilizce, fen bilimleri dersinden önceki derstir.
• Sosyal bilgiler dersinden önce ve sonra dersler vardır.
• Fen bilimleri son ders değildir.
Bu bilgilere göre Elif’in 6. saat hangi derse girmesi gerekmektedir?
Fen bilimleri | |
Matematik | |
Türkçe | |
Sosyal bilgiler |